Griekenland: Veria, met Pella en Veryina van 31/03/2026 tot 08/04/2026

Het lijkt soms wel of men boven Delphi in Griekenland bijna niets anders dan de Metéora-kloosters kent. Daar willen we graag verandering in brengen. Na het bezoek aan de bijzondere stad Arta en de reis naar Tzoumerka, die beide voor begin oktober 2026 weer op het programma zullen staan gaan we begin april naar de Bijbelse stad Veria. Het antieke Beroea zoals het aan het begin van de jaartelling heette, werd twee keer door de Apostel Paulus in de jaren ’50 van de eerste eeuw n.Chr. bezocht waar hij tot de lokale bevolking predikte (zie o.a. Handelingen 17: 10-15). De stad had een vrij grote Joodse bevolking, toen al en tot in 19e eeuw aan toe. Er is dan ook nog een pittoreske Jodenwijk. De antieke stad is echter grotendeels ‘onzichtbaar’ omdat die onder de huidige stad zit. Er zijn wel allerlei vondsten in het lokale Archeologische Museum.
De stad bleef welvarend in de Byzantijnse tijd, ondanks veroveringen door de Slaven in de 7e eeuw en de Bulgaren in de 10e eeuw. De stad werd heroverd in de 11e eeuw door keizer Basilios de Grote, de ‘Bulgarendoder’, maar viel daarna herhaaldelijk in Servische handen in een kat-en-muisspel met de Byzantijnen. In 1434 maakten de Turken daar een definitief einde aan. Ze zouden er tot 1912 blijven.
Ondanks deze roerige geschiedenis en een grote stadsbrand in 1864 beschikt de stad nog over veel monumenten: de Joodse wijk Barbouta en de Christelijke wijk Kyriotissa, met nog veel traditionele huizen. Daarnaast is er een groot aantal Midden- en Laat-Byzantijns kerken en kerkjes, verscheidene met fraaie fresco’s. Om die reden noemen de inwoners hun stad ook trots ‘Klein Jeruzalem’. Ook is er een klein, maar mooi Byzantijns Museum en een aardig Folkloristisch Museum, naast het al genoemde Archeologische Museum. Daarbij is het een gezellige Griekse provinciestad.
Een groot en bekender monument op 10 km afstand van Veria zijn de schitterende koningsgraven (o.a. dat van Phlippos van Macedonië, de vader van Alexander de Grote) van Veryina met de enorme goudschat die op een prachtige manier tentoongesteld wordt. In de nabijheid zijn de opgravingen van het paleis van Philippos en nog diverse graven van edellieden.
Daarnaast zijn er in de nabije omgeving tal van interessante stadjes en monumenten: het pittoreske dorp Siátista en het wijnstadje Naoussa. Ook brengen we een bezoek aan het bijzonder interessante Archeologische Museum van Aianí, met de kleine opgravingen ernaast, en de indrukwekkende Byzantijnse monumenten in de dorpen Velvetós en Sérvia. Tot slot bestijgen we ook nog de berg Olympos, niet tot aan Zeus troon, dat zou hybris (overmoed jegens de goden) zijn, maar we gaan een eind de berg op om uit de verte de Goden te kunnen begroeten. Aan de voet van de Olympos liggen de romantische opgravingen van Dion, met een zeer leuk Archeologisch Museum (veel voorwerpen uit het dagelijks leven, o.a. een orgel).
Veria ligt op ruim een uur rijden van de luchthaven van Thessaloniki. In zijn algemeenheid zijn de afstanden buiten Veria rond een uur gaans. We hoeven dus niet lang in de bus te zitten. We logeren in een prettig drie sterren hotel bij het oude centrum. We eten alle avonden in restaurantjes in de omgeving.
Wat weer betreft, dient het aangenaam voorjaarsweer te zijn. Qua temperatuur en weer is het een zeer geschikte tijd, 20 graden en niet zo veel kans meer op regen (hoewel een buitje niet helemaal uit te sluiten is).

Gids en reisleider: drs. Paul Schiethart, directeur van het bureau. Hij heeft Klassieke Talen en Nieuwgrieks gestudeerd, met Turks en Italiaans als bijvak en hij heeft vele reizen naar Griekenland gegidst, waaronder naar deze gebieden.

Programma van dag tot dag

di 31/03/26:

Om 09.40 uur vertrek per directe lijnvlucht van Transavia naar Thessaloniki waar aankomst om 13.30 uur. Van de luchthaven van Thessaloniki rijden we in ruim een uur naar Veria. Installatie in ons prettige, centraal gelegen hotel. ’s Middags een eerste oriënterende wandeling. Diner in de buurt.

wo 01/04/26:

's Ochtends maken we een wandeling door de stad met een bezoek aan een aantal kerken (o.a. de Verrijzenis van Christus uit de 13e eeuw, met fresco’s uit de 14e eeuw, de oude Kathedraal uit de 12e eeuw, met nog enkele fresco’s uit die tijd en de Heilige Kirykos en Ioulietta uit de 14e eeuw). Ook maken we een wandeling door de Christelijke wijk Kyriotissa en de zeer pittoreske Jodenwijk Barbouta. Na de lunch gaan we nog naar het Archeologische Museum, met vondsten uit Veria (o.a. een beeld van Olganos, de verpersoonlijking van de lokale rivier, en uit de provincie om Veria). Diner in de buurt.

do 02/04/26:

’s Ochtends brengen we eerst een bezoek aan Sfikia, 25 km ten zuiden van Veria. We vinden er de resten van twee vroeg-Christelijke basilica’s en de Ayios Dimitrios-kerk op de fundamenten van een 12e eeuwse kerk. Daarna gaan we naar Naousa, ten Noorden van Veria waar we de opgravingen van de Macedoonse stad Mieza bezoeken, met resten van een theater, een Nymfaion (brongebouw) en een aantal prachtige Macedoonse graven uit de 4e tot de 2e eeuw v.Chr., sommige nog met indrukwekkende schilderingen. ’s Avonds in Veria diner in de buurt.

vr 03/04/26:

Bezoek aan de opgravingen en het Archeologisch Museum van Pella, waar Alexander de Grote geboren werd. Sinds de 4e eeuw v.Chr. werd het de hoofdstad van het Macedoonse rijk (Aigai dat we a.s. maandag bezoeken, bleef de plaats waar de vorsten, waaronder Philippos, de vader van Alexander, begraven werden). We treffen hier een stratenplan en restanten van huizen met kiezelmozaïeken aan. Ook is er een Macedoons graf met acht kamers gevonden. Het museum (uit 2009) geeft een goed overzicht van de geschiedenis van de stad, met vondsten die vooral ook het dagelijks leven illustreren. Aan het begin van de middag bezoeken we te Veria nog het aardige Folkloristisch Museum en aansluitend het interessante Byzantijnse Museum. Diner in de stad.

za 04/04/26:

We gaan vandaag naar een wat onbekender gebied: Aiani. We treffen er een mooi museum met een rijke collectie vondsten van het antieke Aianè, eens hoofdstad van een Macedoons koninkrijkje, naast vondsten uit de prehistorische tijd en de Romeinse tijd. In de buurt vinden we ook een Byzantijnse kerk van de Ontslaping van de Moeder Gods, oorspronkelijk uit de 11e/12e eeuw, met fresco’s uit de 17e eeuw. In de omliggende dorpen zijn er eveneens nog een paar Byzantijnse kerkjes, waaronder de grote ruïnes van een Katechoumenen-kerk (een soort van ‘leskerk’) in het dorp Servia. Diner in Veria in de stad.

zo 05/04/26:

Vandaag gaan we richting de Olympos. Aan de voet ervan bekijken we eerst de romantische opgravingen, half in het riet gelegen met veel bomen, van Dion (de naam Dion heeft met Zeus te maken). Er zijn nog baden, resten van een tempel en een Nymphaeum (fonteinpartij). In de buurt ligt het aardige museum met veel voorwerpen uit het dagelijks museum van de antieke stad. Ook vlakbij ligt in een dorp nog een mooie 10e eeuwse kloosterkerk (één van de weinige uit deze periode in Griekenland, met enkele 14e eeuwse fresco’s). Na de lunch in Litochoro zullen we met de bus een eindje de Olympos bestijgen. Op een bepaald punt kunne we dan nog een wandeling maken naar een punt vanwaar we in principe de zgn. Troon van Zeus kunnen zien. Terug in Veria diner in de stad.

ma 06/04/26:

Een hoogtepunt van de reis is een bezoek vandaag aan de koningsgraven in Veryina: oog in oog te staan met het graf van Philippos van Macedonië is een bijzondere ervaring. Daarnaast zijn er de rijke goudschatten die op een schitterende manier in de grafheuvel zijn opgesteld. In de buurt bezoeken we ook de restanten van het paleis van de Macedoonse koningen en het kleine theater. Ook in de omgeving zien we de 14e eeuwse kerk van Sint Demetrios, met mooie fresco’s. Diner en overnachting in het hotel.

di 07/04/26:

Vandaag gaan we naar het dorp Siátista, dat in de Turkse tijd zeer welvarend was. We vinden er dan ook nog veel herenhuizen waarvan we er een zullen bezoeken , naast het Kerkelijk Museum (collectie ikonen) en de Ayia Paraskevi-kerk uit de 17e eeuw (fraaie houtgesneden ikonostase). Na de lunch brengen we nog een bezoek aan het klooster van Dryonovouno. De kloosterkerk uit 1592 is rijkelijk versierd met fresco’s van goede kwaliteit en mooi gelegen in de bergen. ’s Avonds terug in Veria afscheidsdiner in de stad.

wo 08/04/26:

Een deel van de ochtend is nog vrij. Rond 11.00 uur rijden we naar de luchthaven van Thessaloniki. Vertrek vermoedelijk om 14.10 uur wederom per directe lijnvlucht van Transavia naar Amsterdam, waar aankomst om 16.15 uur.