Armenië: Voor het laatst.... van 08/06/2026 tot 23/06/2026

Armenië was ook voor onszelf een grote ontdekking, toen we er in de jaren ’90 van de vorige eeuw voor het eerst heen gingen: een land met een heel eigen cultuur en een lange en vooral roerige geschiedenis. Het is het oudste christelijke land ter wereld, waar in 301 het Christendom tot staatsgodsdienst werd verheven. Het Armeens-Apostolisch Orthodoxe geloof is sterk verbonden met de geschiedenis van het land zelf. Het spirituele centrum van het land is Echmiadzin, even buiten de hoofdstad Yerevan, waar de Katholikos van de Armeense kerk zijn zetel heeft.

Het succes van onze Armeniëreizen gedurende al die jaren werd voor een belangrijk deel bepaald door onze voortreffelijke gids, Ara. Hij is een bijzonder sympathieke man, met een grote kennis van zijn land en, als kunstschilder, veel contacten in de wereld van de beeldende kunsten, maar ook in die van de muziek waardoor we altijd bijzondere ontmoetingen met Armeense kunstenaars hebben, maar ook met de lokale bevolking omdat hij zijn best doet om die in onze programma’s te betrekken, hetzij met lunches thuis, hetzij op een andere manier. Het is dan ook met een zekere weemoed dat we op deze reis afscheid van hem, en ook van Armenië, nemen. Het is de laatste keer dat we een reis met hem organiseren en zonder hem hierna doen we dat ook niet meer. Wie hem dus nog een laatste (of een eerste) keer wil meemaken, dient nu zijn kans waar te nemen.

Naast het eigen culturele aspect van Armenië is er het landschappelijke: het woeste, onherbergzame landschap in het zuiden en het lieflijke alpine landschap in het noorden vormen een rijk contrast. Inmiddels is ook het Zuiden goed te bereizen. We vinden er o.a. het prachtige Tatev-klooster en de indrukwekkende Zorats Stenen (het Armeense Stonehenge, waar het overigens helemaal niet op lijkt, maar het is wel spectaculair).
We beginnen en eindigen echter onze reis met een uitgebreid bezoek aan de hoofdstad Yerevan zelf. De stad is rond 1935 grotendeels opgetrokken uit grijszwart en rood vulkanisch gesteente. Het heeft een aparte ‘Neo-Armeense’ architectuur. We zullen de stad uitgebreid bekijken, o.a. het zeer indrukwekkende Genocide Gedenkteken (monument voor een van de meest tragische perioden uit de Armeense geschiedenis, in 2015 honderd jaar geleden).
In de buurt van Yerevan bezoeken we ook Garni (een Griekse tempel omringd door een prachtig gebergte en diepe dalen, met kleine riviertjes). Het is gebouwd in de eerste eeuw en heeft gediend als residentie van Armeense koningen. Vlakbij ligt het Geghard klooster, genoemd naar de speer waarmee, naar verluidt, Christus is doorboord. De speer zelf bevindt zich nu in Echmiadzin.

Al met al hebben we in samenwerking met onze uitstekende Armeense gids weer een zeer veelzijdig en compleet programma gemaakt. Naast de hoogtepunten die voor elke bezoeker die voor het eerst naar Armenië komt, een must zijn, hebben we ook voor mensen die al eerder met ons Armenië bezocht hebben, weer talrijke nieuwe dingen op het programma, zoals het minder bezochte Yeghegis, Akhtala, Makaravank etc.. We hebben alle gelegenheid om van het mooie landschap te genieten waar de meeste monumenten in gesitueerd zijn: soms kale bergen, soms beboste hellingen, telkens anders, naast allerlei pittoreske dorpen.
Wat de vluchten betreft, hebben we gekozen voor de iets duurdere dagvluchten van AirFrance (er zijn geen andere dagvluchten), zodat men niet heel laat in de nacht aankomt en vermoeid aan de reis begint.
De hotels zijn inmiddels overal goed en in veel gevallen ook sfeervol. Ook het eten is goed en smakelijk. Armenië kent een behoorlijke hygiënische standaard.


Juni is een goede tijd: het is aangenaam weer (in principe rond de 25 graden) en er is niet veel regen die wat vaker in mei valt. Op deze manier kunnen we genieten van één van de meer bijzondere en wat minder ontdekte landen aan de randen van Europa.

N.B. Deze reis is ook vanaf Brussel te ondernemen.

Programma van dag tot dag

ma 08/06/26:

Om 14.35 uur per lijnvliegtuig van AirFrance via Parijs naar Yerevan, de hoofdstad van Armenië. Aankomst te Yerevan om 01.20 uur (Het is drie uur later in Armenië). Overnachting in een prettig, centraal gelegen hotel te Yerevan.

di 09/06/26:

Te Yerevan stadsbezoek, langs de opera, de Cascade (een trappenconstructie met moderne kunst (o.a. beelden van Botero) en een Glasmuseum en het huismuseum van Gevorg Grigoryan (ook Giotto genoemd, een Armeense schilder 1897-1976). Tussendoor is er gelegenheid om te lunchen (niet inbegrepen). ’s Avonds diner in de buurt van het hotel.

wo 10/06/26:

’s Ochtends brengen we eerst een bezoek aan het Nationaal Historisch Museum, met een indrukwekkende collectie uit alle perioden van de Armeense geschiedenis, o.a. ook uit Ani (toen Stalin dat nog niet aan Atatürk had gegeven). Vervolgens gaan we naar Garni buiten Yerevan, waar we eerst een traditionele lunch met lavash-brood gebruiken en daarna het tempeltje van Garni (uit de 1e eeuw n.Chr.) bekijken, het enige uit de Romeinse tijd. Tot slot gaan we naar het beroemde Geghard ('Speer') klooster, vernoemd naar de speer waarmee Christus doorboord zou zijn. Het klooster dateert in zijn huidige vorm uit de 13e eeuw, met een grotkerk uit de 7e eeuw. Diner te Yerevan.

do 11/06/26:

We verlaten Yerevan en gaan richting Gyumri. Onderweg stoppen we in Ashtarak, een aardig plaatsje waar we een wandelingetje maken, en gaan verder via het klooster van Saghmosavank (‘klooster der Psalmen’) uit de 11e-13e eeuw, prachtig gelegen aan een bergkloof, met de begraafplaats van de Anadouni-prinsen, naar Aparan, waar in 2005 op 1600m hoogte het monument, bestaand uit levensgrote Armeense letters, voor het 1600-jarig bestaan van het Armeense alfabet opgericht werd en tot slot naar het 7e eeuwse Harichavank klooster, wederom prachtig gelegen aan een bergkloof. Onderweg gelegenheid om te lunchen (niet inbegrepen). Daarna rijden we door naar Gyumri, het vroegere Leninakan, waar diner en overnachting in een comfortabel hotel.

vr 12/06/26:

Te Gyumri stadstour: de kathedraal, het Zwarte Fort en enkele musea (o.a. van de gezusters Aslamazyan), schilderessen. Eenvoudige lunch. ’s Middags gaan we naar het 10e eeuwse kloostercomplex (5 kerken bij elkaar) van Marmashen mooi in een vallei gelegen. Diner en overnachting in Gyumri.

za 13/06/26:

Van Gyumri gaan we naar het Noorden. Onderweg bekijken we in het stadje Stepanavan het huismuseum van Stepan Shahumian, een 20e eeuwse Armeense revolutionair, vervolgens naar het Lori Berd-fort en naar de 6e eeuwse basilica van Odzun. Eenvoudige lunch tussendoor. Daarna rijden we door naar Dzoraget, waar diner en overnachting in een sfeervol hotel.

zo 14/06/26:

Bezoek aan Hagpat en de landschappelijk fraaie omgeving met UNESCO Werelderfgoedmonumenten. Allereerst bekijken we het schitterende 10e eeuwse fortklooster van Akhtala. De kloosterkerk in het fort heeft fresco’s uit de periode 1205-1216, die tot de mooiste van Armenië behoren. Daarna gaan we naar het wat romantische, verstilde Sanahin-klooster eveneens uit de 10e eeuw. Tot slot bezoeken we het prachtig gelegen Haghpat-klooster zelf, één van de meest indrukwekkende en ikonische kloosters van Armenië. Tussendoor een eenvoudige lunch. Diner en overnachting in het hotel te Dzoraget.

ma 15/06/26:

Van het Noorden rijden we naar Tsapatagh in het het Oosten van Armenië. Onderweg bekijken we het mooi op een berghelling gelegen kloostercomplex van Makaravank (10e-13e eeuw). Het bestaat uit 4 kerken en behoort qua beeldhouwwerk tot de rijkst versierde kloosters. Vervolgens bezoeken we in Ijevan de lokale bazaar en maken we in Dilijan nog een wandeling door het historisch centrum, met bezoek aan het aardige lokale museum (moderne schilder- en beeldhouwkunst). Eenvoudige lunch vermoedelijk te Dilijan. Daarna rijden we door naar Tsapatagh aan de Oostkant van het Meer van Sevan, waar diner en overnachting in een bijzonder prettig hotel.

di 16/06/26:

Vrije dag te Tsapatagh. Voor wie wil kunnen we met onze gids Ara een mooie wandeling maken. Eenvoudige lunch, diner en overnachting in Tsapatagh.

wo 17/06/26:

Van Tsapatagh naar het Zuiden. We bezoeken het klooster van Makenis (853) aan de Zuidzijde van het Meer van Sevan, in de Middeleeuwen een belangrijk onderwijscentrum, en de kerk van Artsvanist (gebouwd in 903), mooi gelegen in een vallei. Daarna over de Selimpas, waar we bij een mooie karavan serail stoppen. Eenvoudige lunch onderweg. Vervolgens door naar Yeghegis, waar diner en overnachting in een aardig, duurzaam gebouwd hotel aan de rand van het dorp.

do 18/06/26:

We gaan verder naar het Zuiden, eerst naar de Shaki-waterval bij het stadje Sisian waar we vervolgens het museum (o.a. pre-Christelijke grafstenen) bekijken. Vervolgens naar het verstilde kloostercomplex van Vorotnavank (1000-1006), wederom in een mooie vallei. Na een eenvoudige lunch gaan we naar het spectaculair op een klif gelegen Tatev-klooster uit de 9e eeuw. Tegenwoordig is het dankzij een kabelbaan goed te bereiken. Vervolgens door naar Goris in het Zuiden waar diner en overnachting in een gezellig, klein hotel.

vr 19/06/26:

Te Goris, een aardige Armeense provinciestad, stadstour: Oud Goris met een mooi panorama over de stad, de Kunstacademie en het Bakunts -huismuseum, gewijd aan deze Armeense schrijver (1897-1937). In de buurt bekijken we het aardige dorp Verishen. Na een eenvoudige lunch maken we vanuit Goris een excursie naar het grottendorp Khndzoresk. Diner en overnachting te Goris.

za 20/06/26:

We verlaten Goris om terug te reizen naar Yerevan. We stoppen allereerst bij Karahunj, ofwel Zorats Karer, ook wel het Armeense Stonehenge genoemd, een sterrenobservatorium wellicht al uit het 5e millennium v.Chr.. We maken een wandeling over het uitgestrekte terrein waar allerlei stenen opgesteld staan die dienden om de sterren beter te kunnen lokaliseren. Vervolgens naar het Noravank-klooster, het meesterwerk van architect/miniatuurschilder Momik uit de 13e eeuw, indrukwekkend gelegen op een bergplateau. Eenvoudige lunch onderweg. Daarna verder naar Yerevan waar overnachting in hetzelfde hotel als het eerste verblijf. Diner in de buurt.

zo 21/06/26:

Vanuit Yerevan bezoek aan het Heilig Echmiadzin, het ‘Vaticaan’ van de Armeense kerk, met de kathedraal van de Katholikos, het bijbehorende museum en de St. Gayane-kerk. Vlakbij ligt de ruïne van de gigantische rotonda-kerk van Zvartnots. Tot slot bekijken we het zeer indrukwekkende Genocide-monument, ter gelegenheid van de 100-jarige herdenking in 2015 geheel gerestaureerd. Diner en overnachting te Yerevan.

ma 22/06/26:

Vrije dag te Yerevan. Men kan het Nationaal Historisch Museum nog een keer bezoeken of het Kinderkunst-museum of één van de vele ‘huismuseums’ (van de componist Khatsjaturian, van de cineast Parajanov, van de schilder Saryan en verscheidene andere). ’s Avonds afscheidsdiner in een aardig restaurant in de stad.

di 23/06/26:

Vertrek wederom per AirFrance-lijntoestel om 08.40 uur via Parijs naar Amsterdam, waar aankomst om 15.45 uur.

Vaccinaties:

Het Landelijk Centrum Reizigersinformatie (www.lcr.nl) raadt een DTP-, een Hepatitis A- en eventueel een B-vaccinatie aan en inenting tegen mazelen (mocht U na 1965 geboren zijn en het niet gehad hebben). Ook dient men op te passen voor rabiës (dus geen dieren aanhalen).