Japan: Kyoto en omgeving, een fascinerende combinatie van traditioneel en modern van 10/05 tot 23/05

In Japan gaat de moderne tijd samen met een eeuwenoude, in isolement ontwikkelde cultuur. Hoewel een van de meest geavanceerde landen ter wereld, is de inheemse traditie er nog overal tastbaar aanwezig. Kenmerkend hiervoor zijn een sterke band met de natuur, stijlvolle eenvoud, en een subliem gevoel voor detail en verhoudingen. Aloude principes die ook nog zijn terug te vinden in het alledaagse leven van nu: in de manier waarop men zich kleedt, het opdienen van eten, de theeceremonies, de hoffelijke omgangsvormen, de inrichting van etalages en interieurs. En tenslotte is Japan een van de schoonste en veiligste landen ter wereld. Kortom, de Japanse levensstijl vormt een serieus alternatief voor de alomtegenwoordige mondiale cultuur.

Op onze reis maken we kennis met al deze specifieke kenmerken van de Japanse cultuur. Thema’s die aan de orde komen zijn het shintoisme en het boeddhisme, de achterliggende gedachtes van ikebana, theeceremonie en kalligrafie; architectuur, inktschilderingen en ukiyo-e (houtsnedes) en het mysterieuze begrip wabi sabi: ‘’perfecte onvolmaaktheid’’ waarbij wabi betrekking heeft op de esthetische waarde van eenvoud en sabi op “ouderdomsglans, elegante eenvoud’’. We bezoeken traditionele shinto- en boeddhistische heiligdommen die ware oases in de stad vormen. Ze bestaan uit een aantal heiligdommen en kloostergebouwen van hout, riet en bamboe en openen zich met hun brede luifels en schuifdeuren naar prachtig onderhouden tuinen. Maar we zullen ook mooie voorbeelden van moderne architectuur en musea zien waarbij ook die unieke combinatie van cultuur en natuur is terug te vinden: het Miho museum in het ongerepte berggebied ten zuidoosten van Kyoto, en de musea op het eiland Naoshima. Ze behoren tot de mooiste musea ter wereld die afgelopen decennia tot stand zijn gekomen. Onze reis concentreert zich hoofdzakelijk op Kyoto, het aloude brandpunt van Japanse geschiedenis en cultuur. Van hieruit maken we een aantal interessante uitstapjes in de omgeving die ons ook een beeld geven van het leven buiten de grote stad. De reis wordt afgesloten met een bezoek aan het museumeiland Naoshima vanuit Okayama.

De foto’s bij deze reis geven een impressie van deze traditionele wereld.

Wat vervoer betreft, zijn de transfers met busjes, de verdere bezoeken met het uitstekend georganiseerde openbaar vervoer (metro, trein en ‘kogeltrein’).

Gids en reisleider: drs. Ernest Kurpershoek heeft kunst- en architectuurgeschiedenis in Amsterdam gestudeerd, met als bijvak kunst van Oost-Azië. Hij is ook opgegroeid met de Ossterse cultuur: zijn moeder was voorzitster van de bhoeddistische vereniging Nederland en de Europese bhoeddistische unie. Hij heeft zich met Zen en Japanse sporten bezig gehouden en diverse artikelen geschreven, o.a. over Hokusai. In 2019 heeft hij deze reis voorbereid.

Deze reis is CO2-neutraal met een Southpole-certificaat (zie op de Homepage van deze website het tabje Milieu: CO2-neutraal Reizen).

Programma van dag tot dag

zo 10/05/20:

Om 14.45 uur vertrek per KLM-lijntoestel naar Osaka (11 uur vliegen)

ma 11/05/20:

Om 08.45 uur aankomst op de luchthaven van Osaka en transfer naar een uitmuntend, comfortabel en sfeervol, hotel in Kyoto.

di 12/05/20:

We gaan naar de uitgestrekte tempelwijk aan de voet van de beboste heuvels die de stad in het oosten begrenzen. We bezoeken hier onder andere een prachtige 17de-eeuwse Zentempel, de Konchi-in , met een landschapstuin, de zogeheten Crane and Turtle garden, die een integraal deel uitmaakt van de hoofdtempel. Het vertrek voor de theeceremonie is van een geraffineerde harmonie; de schuifdeuren zijn beschilderd door Hasegawa Tohaku. In de nabijheid bevindt zich een andere Zen tempel, Nanzenji, waarvan de vegetarische kloosterkeuken een reputatie geniet voor gerechten met als basis ingrediënt yudofu (gestoofde tofu) die verkrijgbaar is in een aantal bijgebouwtjes. De Murin-an is een villa uit de Meiji periode (1868-1912) met een heerlijke, intieme tuin met kabbelende beekjes, rotspartijen en een vijver.

wo 13/05/20:

In het National Museum of Modern Art wordt in een meditatieve omgeving werk getoond van zowel Japanse als Westerse kunstenaars vanaf het einde van de 19de eeuw tot heden. Er is een zaal gewijd aan Duitse expressionisten en een zaal met Franse schilders, Monet, Redon, Bonnard, Vuillard, Braque, Matisse en Picasso. Het museumcafé heeft een terras naast een rivier. In de nabijheid is een museum gewijd aan de onovertroffen Japanse kunstnijverheid met een grote, thematisch geordende collectie.

do 14/05/20:

We gaan naar het Kyoto National Museum waar rond deze periode altijd belangwekkende tentoonstellingen worden gehouden. Het huis van de pottenbakker Kawai Kanjiro (1890-1966) geeft een authentiek beeld van een traditionele Japanse woning. Achter het huis bevindt zich de voormalige pottenbakkerij. We keren naar ons hotel terug via het station van Kyoto, een ultramodern, imposant complex met een daktuin die prachtig uitzicht over de stad biedt.

vr 15/05/20:

In de ochtend maken we een ontspannen wandeling langs het 2 kilometer lange ‘’Filosofenpad’’ door de bossen langs de rand van Kyoto. Het sfeervolle Raku museum is gewijd aan de pottenbakkerskunst van de familie Raku die hier haar werkplaats had. Het Raku aardewerk dat met de hand wordt gekneed, zonder gebruikmaking van het wiel, is beroemd om zijn geraffineerde eenvoud, de wabi sabi, de volmaakte onvolmaaktheid. Bij traditionele thee ceremonies is Raku aardewerk een vast onderdeel. Een andere typisch Japanse kunstvorm is de ukiyo-e, een vorm van houtsnede die vanaf de 19de eeuw ook in het Westen razend populair is geworden. In het kleine ukiyo-e museum in Kyoto zijn houtsnedes te bewonderen van de grootste meesters op dat gebied, Hokusai en Hiroshige.

za 16/05/20:

Nara, 35 km ten zuiden van Kyoto, is de wieg van de Japanse beschaving. Nara was de hoofdstad voordat het keizerlijke hof zich in het jaar 794 naar Kyoto verplaatste. Het was in Nara dat het boeddhisme in het begin van de 6de eeuw in Japan wortel schoot. Verspreid in de rustige, ruim gebouwde stad staan enkele tempels die op de Unesco-werelderfgoedlijst staan. Een daarvan is de Todaiji tempel waarvan de Daibutsuden, de hal van de Grote Boeddha, het grootste houten gebouw ter wereld wordt genoemd. Dit gebouw bevat op zijn beurt het grootste bronzen Boeddhabeeld van Japan. In het park van Nara lopen honderden herten rond die als heilige dieren worden beschouwd.

zo 17/05/20:

In Uji, op ongeveer een half uur van Kyoto, staat de elegante tempel Byodo-in, wellicht het beste voorbeeld van architectuur uit de Heian periode (794- 1185). De zogeheten Fenix Hal weerspiegelt zich als een hemels visioen in de omringende waterpartij. In het begin van de 11de eeuw werd in Uji het literaire meesterwerk Het Verhaal van Genji geschreven, dat als de eerste psychologische roman ter wereld wordt beschouwd. Vele facetten uit die roman worden op beeldende wijze tot leven gebracht in het bezienswaardige Tale of Genji museum. Natuurlijk moet u in Uji de matcha thee drinken die afkomstig is van de theeplantages die Uji omringen.

ma 18/05/20:

Deze dag is ter vrije besteding waartoe Kyoto legio mogelijkheden biedt: de overdekte markt, de Gion-wijk, de Gouden Tempel of het keizerlijke paleis. Door het perfect georganiseerde metrostelsel kunt u overal moeiteloos naar toe.

di 19/05/20:

Het Miho-museum is een van de meest bijzondere musea van de afgelopen decennia. Dit meesterwerk van de architect I.M. Pei is grotendeels in een van de bergen ten zuidoosten van Kyoto uitgehouwen, in een typisch Japanse verstrengeling van natuur en architectuur. Behalve de fantastische architectuur is ook de collectie van Westerse en Oosterse oude kunst zeer de moeite waard.

wo 20/05/20:

We verlaten Kyoto en gaan per kogeltrein naar Okayama, een plezierige stad waar een ontspannen sfeer heerst. We hebben hier gelegenheid het Korakuen park te bezichtigen dat tot de drie mooiste tuinen van Japan wordt gerekend. Overnachting in een goed drie sterren hotel.

do 21/05/20:

In de ochtend nemen we de boot naar het paradijselijke eiland Naoshima. De afgelopen decennia is het eiland verrijkt met een aantal opmerkelijke musea voor hedendaagse kunst en met beeldentuinen die een geslaagde synthese aangaan met de omringende subtropische flora. Het Chichu Art Museum, ontworpen door Tadao Ando, huisvest een aantal speciaal voor deze locatie gemaakte installaties van James Turrell en Walter De Maria. Uniek is een meditatieruimte waar enkele schilderijen van Claude Monet op een wel heel speciale manier tot hun recht komen. Het museumcafé kijkt hoog uit over de kustlijn en de eilanden die verspreid in de Seto binnenzee liggen. Tadao Ando ontwierp ook het museum (en hotel) Benesse House, en het Naoshima Fukutake Art Museum met een beeldentuin. Aan het einde van de dag nemen we de boot terug naar Okayama.

vr 22/05/20:

De ochtend brengen we nog door in Okayama. Na de lunch vertrekken we per ‘kogeltrein’naar Osaka waar we onze intrek nemen in een prettig vier sterren hotel.

za 23/05/20:

‘s Ochtends transfer naar de luchthaven van Osaka, waar vertrek om 10.25 uur met de KLM naar Schiphol, waar aankomst door het tijdsverschil dezelfde dag om 15.05 uur.