Italië: Ferrara - Modena: hoofdsteden van het hertogdom D’Este van 02/06 tot 10/06

Na de zeer geslaagde reis in mei/juni 2017 naar Parma, eens de hoofdstad van hertogdom Farnese, staat voor juni 2018 wederom een reis op het programma naar een historische hertogelijke stad: Ferrara, eeuwenlang, tezamen met Modena, de residentie van de familie D’Este. Zoals het een adellijk Italiaans geslacht betaamde, heeft D’Este enorm ingezet op het culturele leven in het hertogdom. Muziek, literatuur, schilderkunst en architectuur genoten de volle aandacht van de hertogen. Hun immense kunstcollecties zijn nog te bezichtigen in de musea van Ferrara en Modena. D’ Este was ook verantwoordelijk voor een ambitieus stedenbouwkundig project, de Addizione Ercolea, de stadsuitbreiding in Ferrara genoemd naar hertog Ercole d’Este.
Maar Ferrara en Modena hebben nog meer te bieden. In beide steden staan enerzijds fantastische romaanse kathedralen, anderzijds spectaculaire nieuwbouwprojecten, zoals het automuseum van Ferrari nabij Modena of, in Reggio Emilia, het hogesnelheidsstation ontworpen door de Spaanse architect Calatrava.
Tenslotte staat het voormalige hertogdom D’Este bekend om zijn lange culinaire traditie. Wie kent niet de balsamico van Modena, of de heerlijke Parmigiano-Reggiano kaas van Reggio Emilia?
Begin juni is een aangename tijd om deze steden te bezoeken, aangenaam en zonnig met weinig regen.
We logeren de gehele reis in een prettig, comfortabel en centraal gelegen hotel in Ferrara.

Gids en reisleider: drs. Ernest Kurpershoek heeft kunst- en architectuurgeschiedenis in Amsterdam gestudeerd en zich gespecialiseerd in Spaanse en Italiaanse (muur)schilderkunst en geeft cursussen en lezingen over deze thema´s. Hij heeft veel gepubliceerd (vooral reisgidsen en boeken over kunst en cultuur) en kunstreizen begeleid. Daarnaast heeft hij ook voor langere tijd in Spanje en Italië vertoefd. Hij heeft op kundige en plezierige wijze vele reizen naar vooral Spanje en Italië voor ons gegidst.

Programma van dag tot dag

za 02/06:

Om 14.45 uur vertrek naar de luchthaven van Bologna, waar aankomst om 16.35 uur. Vandaar rijden we in drie kwartier à een uur naar ons prettige hotel in het historisch centrum van Ferrara.

zo 03/06:

We maken een wandeling door het centrum van Ferrara dat gedomineerd wordt door het Castello Estense, de residentie van de familie D’Este. Tegenover het kasteel staat de kathedraal met rijk bewerkte gevel. Het kathedraalmuseum bevat een uiterst interessante collectie koorboeken, acht Vlaamse tapijten en prachtig beeldhouwwerk. De Palazzina di Marfisa d’Este werd in 1559 door Francesco d’Este gebouwd voor zijn dochter Marfisa. Het interieur geeft een goed beeld van de wooncultuur van destijds. De vrouw van Alfonso I d’Este, Lucrezia Borgia, ligt begraven in de kerk van Corpus Domini.

ma 04/06:

Ook Casa Romei geeft een goed idee van de vroegere wooncultuur in Ferrara. In het huis bevinden zich onder andere interessante fresco’s. We bezoeken het curieuze Museo Riminaldi met 18de-eeuwse bustes en mozaïeken in de stijl van de Romeinse oudheid. In de Biblioteca Arostea wordt het manuscript bewaard van het epos Orlando Furioso van Ludovico Ariosto. In de middag gaan we naar het nog steeds in gebruik zijnde nonnenklooster van Sant’Antonio in Polisene dat kan bogen op een grote rijkdom aan renaissance fresco’s.

di 05/06:

We maken een excursie naar Modena, vanaf 1598 hoofdstad van het hertogdom D’Este. De Dom van Modena is een van de mooiste romaanse bouwwerken van Italië. De reliëfs met Genesis-voorstellingen door Wiligelmo (1099) markeren het begin van monumentale romaanse reliëfsculptuur. Tezamen met het Palazzo Comunale vormt de Dom een prachtig middeleeuws stadscentrum. Modena is van oudsher de stad van exclusieve automerken: Ferrari, Maserati, Lamborghini hebben allemaal Modena als hun thuisbasis. We bezoeken het Museo Enzo Ferrari dat ontworpen is door de Britse architect Jan Kaplicky. De vorm van het gebouw roept associaties op met de motorkap van een raceauto.

wo 06/06:

We gaan wederom naar Modena waarbij nu de aandacht vooral uitgaat naar het Palazzo dei Musei. Tot dit museumcomplex behoort de Galleria Estense dat als unicum heeft twee portretten van Francesco I d’Este. Het ene is gemaakt door de grootste beeldhouwer uit de 17de eeuw, Gianlorenzo Bernini, het andere door de grootste Spaanse schilder uit de 17de eeuw, Velàzquez. Tot het Palazzo dei Musei behoort ook de Biblioteca Estense met onder andere de geïllumineerde 16de-eeuwse Bijbel van Borso d’Este. Op de terugweg naar Ferrara bezoeken we het historische plaatsje Cento, de geboorteplaats van de schilder Guercino.

do 07/06:

Een van de topattracties van Ferrara is het Palazzo Schifanoia (vrij vertaald: Zorgvliet). In opdracht van Borso d’Este zijn de wanden van de Salone dei Mesi beschilderd met voorstellingen van de Werken van de maanden, de grootste frescocyclus uit de Renaissance met een seculier thema. In de directe omgeving van Palazzo Schifanoia zijn nog meer bezienswaardigheden, onder andere het fraaie Palazzo Costabili waarin nu het Nationaal Archeologisch Museum is gevestigd.

vr 08/06:

We maken een dagtocht naar Reggio Emilia dat van 1409 tot aan de Napoleontische tijd deel uitmaakte van het hertogdom D’Este. De stad is bekend vanwege zijn uitstekende kaas, de Parmigiano-Reggiano. Ook Reggio beschikt over de meest uiteenlopende bezienswaardigheden, van een romaanse kathedraal tot en met een ultramodern hogesnelheidsstation ontworpen door de Spaanse architect Santiago Calatrava. Calatrava ontwierp ook een drietal bruggen in de buurt van het station.

za 09/06:

In Ferrara bezoeken we de pinacotheek die gevestigd is in het mooiste palazzo in de Addizione Ercolea, het Palazzo Diamante. Het zwaartepunt in de collectie ligt op de karakteristieke schilderschool van Ferrara die in de 15de en 16de eeuw tot bloei kwam. ’s Middags maken we een fietstocht door de Addizione Ercolea en langs de oude 9 km lange muren die grotendeels intact zijn gebleven. De Addizione Ercolea is een uniek voorbeeld van stedenbouwkundige aanleg uit de Renaissance. De stadsaanleg is ruim bemeten en de rechte straten worden afgewisseld door pleinen en groengebieden. In dit gedeelte had de schrijver Ariosto, auteur van Orlando Furioso zijn woning.

zo 10/06:

De ochtend is nog vrij. Aan het begin van de middag transfer van het hotel naar de luchthaven van Bologna. Vertrek om 17.25 uur per lijnvliegtuig van de KLM naar Amsterdam, waar aankomst om 19.35 uur.