Griekenland: Tzoumerka, het onbekendste stukje Hellas van 20/04 tot 27/04

Voor wie meent alles in Griekenland al gezien te hebben, is er de Tzoumerka nog, het prachtige berggebied ten Zuiden van de stad Ioannina in Noordwest-Griekenland, dat zelden bezocht wordt (niet te verwarren met de Zagori ten Noorden van Ioannina, die aanmerkelijk meer toerisme kent). We maken tweede helft april, wanneer de lente hier in de bergen ontluikt met o.a. wilde orchideeën, een bijzondere reis naar dit gebied, die wij in het verleden in de herfst uitgevoerd hebben. Bijzonder in verscheidene opzichten: we verblijven uitsluitend in dit onbekende berggebied met pittoreske dorpen, kale rotsen maar ook lieflijke bossen. Bijzonder ook omdat we er heerlijke wandelingen maken en tot slot bijzonder omdat er in dit afgelegen gebied een aantal prachtige Midden- en Laat-Byzantijnse kerkjes en kloosters zijn, die weinig bezocht worden, naast indrukwekkende boogbruggen uit de Turkse tijd. In de Middeleeuwen en vroege Turkse tijd was het gebied vrijwel ontoegankelijk bergland, een ideaal toevluchtsoord voor monniken en vrijheidsstrijders. Ontsluiting kwam pas in de late 18e eeuw, mede dankzij de verbetering van de wegen en de bouw van de reeds genoemde sierlijke stenen boogbruggen. Zoals ook in Ioannina zelf werd ook hier de edelsmeedkunst veel beoefend. Pas in de late Turkse tijd en bij de incorporatie in de Griekse staat in 1913 kwam er een grotere trek naar de steden op gang en raakte het gebied meer en meer verlaten. In de laatste jaren is het, vooral voor lokaal Grieks toerisme, weer enigszins ontsloten geraakt, een mooie gelegenheid dus om ook als buitenlandse bezoeker dit bijzondere gebied te ontdekken.
Inmiddels zijn er ook vluchten naar Ioannina en van Preveza, waardoor we niet zo lang als voorheen in de bus hoeven te zitten. Qua temperatuur en weer is het een zeer geschikte tijd, 18-20 graden en niet veel kans meer op regen (hoewel een buitje niet helemaal uit te sluiten is).
We logeren de gehele reis in een prettig en vriendelijk hotelletje, aan de rand van een van de pittoreske dorpen in de Tzoumerka. We gebruiken de meeste diners in het hotel (de eigenaresse is een voortreffelijke kokkin!), en een paar diners in een taverna in het dorp zelf. Het is een klein hotel wat betekent dat afhankelijk van de kamerindeling de groep maximaal uit 8 tot 15 mensen kan bestaan. We hebben de vroegboekkorting op 10 januari gesteld, maar in dit geval betekent het ècht dat hoe eerder U boekt, hoe groter de kans is dat er nog een kamer beschikbaar is (het zijn allemaal tweepersoonskamers, maar we behandelen de aanmeldingen in volgorde van binnenkomst, dus als er 8 éénpersoonskamers als eerste worden gevraagd, is de reis vol). Het is wel echt een sportieve reis. Dus men dient goed ter been te zijn. Er is tussen de bedrijven door ook nog vrije tijd om wat uit te rusten van de wandelingen of juist nog een extra wandeling te maken of in het dorp een kopje koffie te gaan drinken. U bent niet verplicht aan (al) de wandelingen deel te nemen maar in zijn algemeenheid dient U wel goed ter been te zijn.

Gids en reisleider: drs. Paul Schiethart, directeur van het bureau. Hij heeft Klassieke Talen en Nieuwgrieks gestudeerd, met Turks en Italiaans als bijvak en hij heeft vele reizen naar Griekenland gegidst, waaronder naar de Tzoumerka.

Programma van dag tot dag

za 20/04/24:

Om 12.05 uur vertrek per lijnvlucht van Aegean Airlines (Griekenlands goed georganiseerde, nationale luchtvaartmaatschappij) via Athene naar Ioannina waar aankomst om 20.35 uur. Van de luchthaven van Ioannina rijden we in anderhalf uur naar ons dorp in de Tzoumerka. Installatie in een sfeervol hotelletje waar nog een hapje te eten en overnachting.

zo 21/04/24:

's Ochtends maken we een wandeling door het pittoreske plaatsje, bekijken het lokale kerkje en maken een wandeling van ca. 2 uur in de omgeving. Aan het eindpunt pikt de bus ons weer op. Op de terugweg stoppen we bij het klooster van Ayia Paraskevi, dat een niet onbelangrijke rol speelde in de vrijheidsstrijd van Epiros in het begin van de 20e eeuw. Diner en overnachting in het hotel.

ma 22/04/24:

Vandaag gaan we de bergen in naar het Vyliza-klooster, eigenlijk meer een kloosterburcht uit de 11e eeuw. We moeten er een half uur/drie kwartier naartoe lopen via een gebaand en geplaveid pad. Het klooster werd gerenoveerd aan het eind van de 18e eeuw en beschikt nog over mooie fresco’s uit die tijd en enkele interessante ikonen. Van het klooster hebben we een schitterend uitzicht over het dal en de bergen. In het naburige dorp bekijken we ook nog het kleine museum met ikonen uit het klooster. ’s Middags gaan we naar een ander indrukwekkend gelegen klooster, Kipina, half uitgehouwen uit de rotsen (5 minuten lopen) aan het begin van een grot waar de kerk in is gebouwd. Het klooster dateert uit 1212 en is één van de meest indrukwekkende van Epiros. Het heeft nog mooie 17e eeuwse fresco’s. Onderweg terug naar het hotel komen we nog een enkele boogbrug uit de Turkse tijd tegen. ’s Avonds diner in het dorp.

di 23/04/24:

's Ochtends bezoeken we in een klein dorp een museum van de moderne Griekse beeldhouwer Theodoros Papagiannis, die prachtige op de Oudheid geïnspireerde monumentale beelden maakt. Daarna brengen we een bezoek aan de zogenaamde Katsanochoria, een aantal dorpen die tussen Ioannina en de Tzoumerka in liggen. Ze zijn pittoresk, hebben een paar aardige kerkjes met fresco’s en liggen prachtig in de bergen. Op de terugweg bekijken we nog een van de mooiste boogbruggen van Griekenland, die van het dorp Plaka. Diner en overnachting in het hotel.

wo 24/04/24:

We gaan naar de Zuidelijke 'Tzoumerkochoria’(Tzoumerka-dorpen), die in de provincie Arta liggen. Het belangrijkste doel is de zgn. Kókkini Ekklisiá, de Rode Kerk van de Panayia Vellás, gebouwd in 1281 ten tijde van het zgn. Despotaat van Epiros. Dit prachtige Byzantijnse kerkje beschikt nog over een deel van zijn (deels beschadigde) fresco’s uit 1295, met o.a. de stichters erop afgebeeld. Daarna bezoeken we het Klooster van Sint Joris, uit de laat 17e eeuw, een belangrijk toevluchtsoord voor de Tzoumerkioten in zowel de Vrijheidsorlog van 1821 als in de Tweede Wereldoorlog. Langs pittoreske dorpjes rijden we terug naar het hotel.

do 25/04/24:

Vandaag een tochtje naar het Oostelijk gelegen Syrrako, een dorp dat in de 19e eeuw een handelscentrum was en dus nog voorname herenhuizen heeft. In de buurt maken we een heerlijke wandeling van een uur langs een rivier naar een watermolen. Ook bezoeken we het dorp Kalarrytes, een dorp dat in diezelfde 19e eeuw veel edelsmeden had (o.a. de familie Bulgari, van het beroemde juweliershuis, komt hier vandaan). Diner in ons dorp en overnachting in ons hotel.

vr 26/04/24:

Op deze laatste dag maken we in de omgeving van het hotel nog een kleine wandeling van een uur en gaan nog naar een naburig dorp, waar we onder de platanen kunnen lunchen. We bezoeken aan het einde van de middag ook een instrumentbouwer die een aantal antieke Griekse muziekinstrumenten nagebouwd heeft. De rest van de dag is vrij om voor het laatst van het prachtige landschap te genieten. Afscheidsdiner in het hotel.

za 27/04/24:

’s Ochtends rijden we in tweeëneenhalf uur naar de luchthaven van Preveza, voor het vertrek om 09.50 uur per directe lijnvlucht van Transavia naar Amsterdam, waar aankomst om 11.55 uur.